Böbrekler kanı temizlemek, idrar üretmek, hormon salgılamak, tansiyonu ve sıvı dengesini düzenlemek gibi hayati görevleri var. Böbreklerimizi korumak için alabileceğimiz bazı önlemler hayati önem taşıyor
20-02-2024Böbrekler, vücudumuzun en önemli organlarından biridir. Kanı temizlemek, idrar üretmek, hormon salgılamak, tansiyonu ve sıvı dengesini düzenlemek gibi hayati görevleri vardır. Böbreklerimizi korumak için alabileceğimiz bazı önlemler hayati önem taşımaktadır.
Günde 2-3 litre su içmek, böbreklerin atık maddeleri süzmesine ve idrar yolu enfeksiyonu, böbrek taşı gibi sorunları önlemesine yardımcı olur. Sıcak havalarda, terlemeyle kaybedilen sıvının yerine konması için su tüketimi artırılmalıdır.
Tuz, şeker, yağ, kafein, alkol gibi maddelerin aşırı tüketimi, böbreklerin yükünü artırır ve hasara yol açabilir. Bu nedenle, tuz tüketimini günlük 5 gramı geçmeyecek şekilde sınırlamak, şekerli ve gazlı içeceklerden uzak durmak, sebze, meyve, tam tahıl, kurubaklagil gibi besinleri tercih etmek gerekir. Ayrıca, böbreklere iyi gelen besinler arasında karpuz, kızılcık, maydanoz, kereviz, salatalık, havuç, lahana, ıspanak, elma, armut, ananas, üzüm, çilek gibi meyve ve sebzeler bulunmaktadır.
Fiziksel aktivite, kilo kontrolü, kan basıncı ve kan şekeri düzenlemesi, stres azaltma gibi faydalar sağlar. Böylece, böbrek sağlığına da olumlu katkıda bulunur. Haftada en az 3-4 gün, 30-45 dakika egzersiz yapmak yeterlidir. Yürüyüş, bisiklet, yüzme, dans, yoga gibi egzersizler tercih edilebilir.
Sigara ve alkol, böbreklerdeki kan damarlarını daraltır, iltihaplanma ve oksidatif stresi artırır, böbrek fonksiyonlarını bozar. Bu nedenle, sigara ve alkol kullanımından kaçınmak veya en aza indirmek gerekir.
Ağrı kesici, antibiyotik, idrar söktürücü gibi ilaçlar, böbrekler üzerinde toksik etki yapabilir. Bu nedenle, ilaçları doktor tavsiyesi ve reçete doğrultusunda kullanmak, gereksiz ve uzun süreli ilaç kullanımından kaçınmak gerekir.
Böbrek hastalıkları, genellikle belirti vermeden ilerleyebilir. Bu nedenle, böbrek sağlığını değerlendirmek için yılda bir kez kan ve idrar testleri yaptırmak, böbrek fonksiyonlarını takip etmek önemlidir. Özellikle, diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı, obezite, ailede böbrek hastalığı öyküsü gibi risk faktörleri olan kişilerin, böbrek sağlığına daha fazla dikkat etmesi gerekir.
Böbrek hastalıklarının belirtileri, hastalığın türüne, şiddetine ve süresine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, böbrek hastalıklarının belirtileri şunlardır:
Çabuk yorulma, bulantı, kusma: Böbrekler kanı yeterince temizleyemediğinde, vücutta toksin birikimi olur. Bu da halsizlik, iştahsızlık, mide rahatsızlığı gibi belirtilere yol açar.
İdrarın görünümünde değişiklik: Böbreklerdeki hasar, idrarda kan, protein, iltihap veya enfeksiyon bulunmasına neden olabilir. Bu da idrarın renginin, kokusunun veya köpüklü olmasının değişmesine sebep olur.
İdrar yapma alışkanlığında değişiklik: Böbreklerdeki sorunlar, idrar yapma sıklığını, miktarını veya hissini etkileyebilir. İdrara sık çıkma, idrar yaparken yanma, ağrı, zorlanma, gece idrara kalkma gibi belirtiler görülebilir.
Ayak bilekleri, el ve yüzde şişme: Böbrekler fazla sıvıyı vücuttan atamadığında, sıvı vücutta birikir ve ödem oluşur. Bu da ayak bilekleri, el ve yüzde şişmeye neden olur.
Kontrol altına alınamayan yüksek tansiyon: Böbrekler kan basıncını düzenleyen hormonları salgılar. Böbreklerdeki hasar, bu hormonların dengesini bozar ve yüksek tansiyona sebep olur. Yüksek tansiyon da böbreklerin daha fazla hasar görmesine neden olur.