Əlaəddin Mədrəsəsi Anadolu Səlcuqlu dövlətinin ən böyük və əhəmiyyətli məscidlərindən biridir.
25-06-2024Əlaəddin Mədrəsəsi Anadolu Səlcuqlu dövlətinin ən böyük və əhəmiyyətli məscidlərindən biridir. Bu tarixi binanın bəzi mühüm xüsusiyyətləri bunlardır:
Məkan: Əlaəddin Məscidi Konyanın mərkəzində Alaəddin təpəsində tikilmişdir1. Bu təpə adını şimal yamacında yerləşən və Səlcuqlu Sultanı Əlaəddin Keykubat tərəfindən tikildiyi hesab edilən Əlaəddin Məscidi və Konya Köşkü kimi tanınan Əlaəddin Keykubatın sarayından almışdır.
Plan və Memarlıq: Məscid İslam memarlıq üslubunda tikilmiş, ağaclarla və torpaqla örtülmüşdür. Burada Roma və Bizans dövrlərinə aid qırxdan çox mərmər sütun var.
Bundan əlavə, məscidin minbəri ağac emalının şah əsərlərindən sayılan kundekari texnikası ilə qara ağacdan hazırlanmışdır. Kaşı ilə bəzədilmiş mehrabın qarşısında kaşı ilə bəzədilmiş maksürə günbəz var.
Dəfn yerləri: Məscidin həyətində Səlcuq sultanları I Məsud, II. Kılıçarslan, I. Gıyasəddin Keyhüsrev, II. Rüknəddin Süleyman, III. İzzəddin Kılıçarslan, I. Alaeddin Keykubad, II. Qıyasəddin Keyhüsrev, IV. Rüknəddin Kılıçarslan və III. Gıyasəddin Keyhüsrevin qəbirlərinin olduğu türbənin yanında I İzzəddin Keykâvusun adına tikilmiş ikinci yarımçıq türbə də var.
Əlaəddin mədrəsəsinin memarlıq detalları
Alaeddin Mədrəsəsi Konyanın simvolik binalarından biridir və Anadolu Səlcuqlu memarlığının mühüm nümunələrindən biridir. Bu tarixi binanın bəzi mühüm xüsusiyyətləri bunlardır:
Plan və Quruluş: Əlaəddin məscidi bu həyətin cənubunda yerləşən 66×44 metr ölçülü dördbucaqlı geniş həyətdən və 66×22 metrlik məscid sahəsindən ibarətdir.
Altı sütunla ayrılmış iki uzun eninə nefli plana malikdir. Neflərin üstü xaçlı qübbələrlə, mehrabın qarşısındakı digər üç günbəzlə, nəfin həyətə baxan ucları isə iki günbəzlə örtülmüşdür.
Tac qapısı: Məscidin tac darvazaları şərq fasadının cənub küncündə yerləşir. Bu qapı klassik tac qapısının düzülüşündən fərqlidir və binanın simmetriyasını pozur.
Mihrab və minbər: Məscidin içindəki mehrab və minbər Candaroğulları dekorativ sənətinin ən gözəl nümunələrindən biridir. Mərmər mehrabın haşiyələrindəki relyef zənrək motivlərinə digər Candarlı mehrablarında da rast gəlinir. Günbəzin üstünə çökməsi nəticəsində minbər dağıdılıb və onun bəzi hissələri İstanbuldakı Çinili Köşkə köçürülüb.
Təmir və Yazılar: Məscid zamanla çoxlu təmirə məruz qalmışdır. 1385-ci ildə Candaroğlu Cəlaləddin Bayezid bəy tərəfindən əsaslı təmir edildi.
Bundan əlavə, mehrab və minbər 1430-cu ildə İsfəndiyar bəy tərəfindən yenidən tikilmişdir. Sonrakı illərdə müxtəlif təmir işləri aparılmışdır.