Paylaş:

Rəqəmsal dünyamızda tənhalıq və sosial təcrid artan problemə çevrilib. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, yaşlı əhalinin təxminən 25%-i, yeniyetmələrin isə 5-15%-i sosial təcrid və tənhalıqdan əziyyət çəkir. İndi elmi şəkildə sübut olunub ki, bu vəziyyət təkcə emosional deyil, həm də fiziki sağlamlıq üçün ciddi nəticələrə malikdir.

Yeni araşdırma tənhalığın bədənimizdəki zülal səviyyəsinə necə təsir etdiyini və bu təsirlə xəstəlik arasındakı əlaqəni ortaya qoyur. Tədqiqat, proteomika adlanan zülalların öyrənilməsi sahəsinə diqqət yetirərək təklik və sosial izolyasiya və sağlamlıq arasındakı bioloji əlaqəni işıqlandırmaq məqsədi daşıyır. Zülallar gen ifadəsində, gendə kodlanmış məlumatın bioloji aktivliyə çevrilməsində mühüm rol oynayır. Buna görə də, zülal səviyyələrindəki dəyişikliklər bədənimizin fəaliyyətində əhəmiyyətli dəyişiklikləri göstərə bilər.

Tədqiqatçılar müəyyən zülalların səviyyəsinin tənhalıq və sosial təcrid yaşayan insanlarda artdığını aşkar ediblər. Bu zülallar iltihab, antiviral və immun reaksiyalarda rol oynayır. Xüsusilə, təkliyin beyində GFRA1, ADM, FABP4, TNFRSF10A və ASGR1 kimi tanınan 5 xüsusi zülalın səviyyəsinin artmasına səbəb ola biləcəyi təklif edilir. Maraqlıdır ki, tənhalıqla əlaqəli olduğu müəyyən edilən bütün zülallar, tənha hiss etməyənlərə nisbətən tənha hiss edənlərdə daha yüksək səviyyədə tapılıb. Bu onu göstərir ki, tənhalıq bədəndə hiss olunan bioloji dəyişikliklərə səbəb olur.

Tədqiqatın daha da diqqət çəkən tapıntısı iştirakçıları təxminən 14 il izləməklə əldə edilən məlumatlar oldu. Bu uzunmüddətli təqib tənhalıqla əlaqəli zülalların yarıdan çoxunun ürək-damar xəstəliyi, tip 2 diabet, insult və ölüm riskinin artması ilə əlaqəli olduğunu ortaya qoydu. Bu nəticələr təkliyin təkcə psixi sağlamlığa deyil, həm də uzunmüddətli fiziki sağlamlıq və ömür uzunluğuna əhəmiyyətli dərəcədə mənfi təsir göstərdiyini göstərir.

Bu araşdırma tənhalığın və sosial təcridin təkcə emosional problem deyil, həm də ciddi sağlamlıq riskləri ilə əlaqəli mürəkkəb bioloji proses olduğunu vurğulayır. Cəmiyyət olaraq tənhalıqla mübarizə aparmaq və insanları sosial əlaqədə dəstəkləmək üçün daha çox iş görməliyik. Bu, insanların sağlam həyat müddəti üçün çox vacibdir.