Paylaş:

TURK-AZ / DETAY HABER

Türkiye, pek çok ülke gibi küresel iklim krizinin yol açtığı kuraklık ve pandemi nedeniyle artan gıda talebini karşılamak için çözüm yolları arıyor. Gıda enflasyonunun yüzde 30'lara dayandığı Türkiye'de hükümet aşırı pahalılıkla mücadele için yeniden ithalat kozunu kullandı. Resmi Gazete'de yayınlanan Cumhurbaşkanı kararına göre, 8 hububat ve bakliyat ürününde gümrük vergisi yılbaşına kadar yüzde sıfır olarak uygulanacak. Karar, pandemi nedeniyle hububat ve bakliyat fiyatlarında yaşanan artışın engellenmesi ve iç piyasa fiyatlarının makul seviyede tutulabilmesi için alındı. Gümrük vergisi sıfırlanan ürünler arasında "arpa, buğday, mısır, çavdar, yulaf, kırmızı mercimek, yeşil mercimek ve nohut" var.

Gıdada dışa bağımlılık endişesi büyük

Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, 2002'de 150 milyon dolarlık buğday ithal eden Türkiye, 2019 yılında buğdaya 2.3 milyar dolar ödedi. Geçen yıl 9 milyon 750 bin ton buğdaya ise 2 milyar 365 milyon dolar ödedik. Son 20 yılda yapılan buğday ithalatı 68 milyon tona ulaştı! Türkiye geçen yıl dünyada en çok buğday ithal eden ülke oldu. Bu yıl kuraklık nedeniyle ithalatın 12-13 milyon tona ulaşması bekleniyor. 

İthalatta verginin sıfırlanması kararı, bu rakamların daha da artacağı ve tarım ülkesi olarak bilinen Türkiye'nin gıdada da dışa bağımlı bir hale geleceği endişelerine neden oluyor. Bu yıl yaşanan kuraklık nedeniyle ciddi kayıplar yaşayan çiftçiler ise tarım politikalarından şikâyetçi. Girdi maliyetlerinin sürekli arttığını ve kuraklıktan zarar gören üreticinin yeterince desteklenmediğini söyleyen çiftçiler, hükümetin ekim alanlarındaki azalmayı ithalatla gidermeye çalıştığını belirtiyor.

TMO zaten ithalat yapıyordu!

Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) uzun zamandır zaten sıfır gümrük vergili ithalat yaptığını, alınan yeni kararla özel sektörün de hububat ve bakliyat ithalatı yapabileceğini ifade ediyor. TMO'nun Haziran ayından bu yana 4 tane buğday ve 5 tane arpa ithalat ihalesi yaptığına dikkat çeken Yıldırım, bu sürede toplam 2 milyon ton civarında ithalat yapaldığını belirtiyor. Elindeki ürünü büyük oranda satan çiftiçinin şu an çok fazla etkilenmeyeceğini belirten Yıldırım, önümüzdeki yılın ekimi için hazırlık yapan üreticinin durumuna dikkat çekerek, şunları söyledi: "Şimdi üreticinin kafası karıştı. Fiyatlar bu sene iyiydi, fena değildi. TMO'nun açıkladığı fiyatların çok üstünde piyasada fiyat oluştu. Fakat bu gümrük vergisinin düşürülmesi 'acaba' diye düşündürtmeye başladı. Çiftçi bir yandan gübreye nasıl para yetiştireceğini düşünürken, ithalat devam ederse ürünü de değerinde satılamayacak. Dolayısıyla üretimden vazgeçebilir. Bence en ciddi tehlike bu."