Paylaş:

Mardinin tarixi dokusu ilə heyran edən tikililərindən biri olan Zinciriyə (İsa Bəy) Mədrəsəsi ziyarətçilərini zamana səyahətə çıxarır. Artuqilər dövrünün izlərini daşıyan bu mədrəsə həm tarixi əhəmiyyəti, həm də memarlıq xüsusiyyətləri ilə diqqət çəkir.

Tarix: Artuqid Legacy

Zinciriyə mədrəsəsi 1385-ci ildə Mardində hökmranlıq edən son Artuqid Sultanı Məlik Necməddin İsa tərəfindən tikilmişdir. "Sultan İsa Mədrəsəsi" olaraq da bilinən bu tikili adını iki dilimlənmiş günbəz arasında mövcud olduğuna inanılan bir zəncirdən alır.

Rəvayətə görə, Teymur və ordusuna qarşı vuruşan Məlik İsa məğlub olduqdan sonra bir müddət bu mədrəsədə həbs olunur. Mədrəsə tarix boyu təhsil və mədəniyyət mərkəzi kimi fəaliyyət göstərmişdir. Hətta bir müddət Mardin Muzeyinə ev sahibliyi etdi.

Memarlıq xüsusiyyətləri: Daşın sehri

Zinciriyə mədrəsəsi tipik bir Artuqid quruluşu olaraq daş işinin ən gözəl nümunələrini nümayiş etdirir. Dördbucaqlı və geniş ərazini əhatə edən mədrəsə iki mərtəbədə həyət, məscid, türbə və müxtəlif əlavə məkanlardan ibarətdir.

Quruluşun ən diqqət çəkən xüsusiyyətlərindən biri şərq və qərb uclarında seqmentli günbəzlərdir. Bundan əlavə, şərq tərəfdəki hündür və monumental tac qapısı da diqqəti cəlb edir.

Tac darvazasından mədrəsəyə daxil olanda ulduz anbarı ilə örtülmüş bir hissəyə çatırsan. Qərb tərəfdə həyətə və məscidə açılan dəhliz var.

Üst mərtəbə əsasən kiçik otaqlardan ibarətdir. Bu otaqlar vaxtilə mədrəsədə oxuyan tələbələrin yaşayış yeri olub. Mədrəsənin cənub hissəsində Sultan İsanın türbəsi yerləşir. Binada çoxlu köhnə yazılar da var.

Cari Vəziyyəti: Ziyarətçilər üçün Açıq Xəzinədarlıq

Zinciriyə mədrəsəsi hal-hazırda ziyarətçilərə açıq tarixi məkan kimi xidmət edir. Mədrəsəyə həm yerli, həm də xarici turistlər tez-tez baş çəkir. Ziyarətçilər mədrəsənin tarixi ab-havasından nəfəs ala, daş işlərinə heyran ola, Artuqilər dövrünün izlərini izləyə bilərlər.

Zinciriyə (İsa bəy) mədrəsəsi Mardinin tarixi və mədəni irsinin əhəmiyyətli bir parçasıdır. Artuqilər dövrünün izlərini daşıyan bu tikili həm memarlıq xüsusiyyətləri, həm də tarixi əhəmiyyəti ilə ziyarətçiləri valeh edir. Mardindən keçən hər kəsin görməli olduğu yerlərdən biridir.