Paylaş:

Sağlığa Evet Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, İstanbul'da Ekonomist Prof. Dr. Hurşit Güneş ve Sağlığa Evet Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Tanzer Gezer ile birlikte düzenlediği basın toplantısında, çocuk doktoru olduğunu, 30 yıldır tütün ürünlerine karşı mücadele verdiğini dile getirdi. Dağlı, "Başıma gelmedik kalmadı, tütün endüstrisi dava da açtı bana. 2008'de önce kapalı alanlarda sigara yasağı çıktı. 3 Ocak 2009'da kanun Meclis'ten geçti, 17 Ocak'ta dönemin cumhurbaşkanı tarafından onaylandı. 20. yüzyılda tütün ürünleri 100 milyon kişiyi öldürdü. Bu yüzyılda ise 1 milyar kişiyi öldürecek" dedi.

Sigara şirketleri büyük kazanç sağlıyor

Sigarayı üretenlerin zengin ülkeler olduğunu, gelişmekte olan ülkelerin halklarının ise bu ürünleri tükettiğinin altını çizen Prof. Dr. Dağlı, şu bilgileri verdi: "Küresel nüfusun yüzde 22.3'ü, erişkin erkeklerin yüzde 36.7'si tütün kullanıyor. Tütün kullanıcısının yüzde 80'i ekonomik düzeyi düşük ve orta olan ülkelerde! Sigara şirketleri 2021 yılında 849 milyar, 2022'de ise 867.6 milyar dolarlık satış yaptı. 2030'da satış tutarı 1 triyon 50 milyar dolara ulaşacak. Türkiye yabancı sigara üreticisi cenneti haline geldi. Yabancı sigara üreticilerinin Türkiye'ye girmesiyle 1984-1996 arasında tüketim yüzde 80 arttı. Bu dönemde yerli türün kullanımı ise yüzde 12'ye indi. Son dönemlerde sarmalık kıyılmış tütün tüketiminde ciddi artış var… Nargile tütün tüketimi son 13 yılda yüzde 466 arttı. Nargile tütüne katılan malzemeler çok zararlı. Nargile kafelerde kullanılan tütünün sadece yüzde 1'i yasal!"

Kadınlar da çok tüketiyor

Kadınlarda da sigara kullanımının yükseldiğine dikkat çeken Prof. Dr. Dağlı, sektörün yeni icatlarla tüketimi artırmaya çalıştığını vurguladı. Dağlı, şunları söyledi: "Sigaranın içine mentol katılması boğazı yumuşatıyor. Daha iyi duman çekiliyor. Bu yasaklanınca aroma topları piyasaya sürüldü. Öte yandan satış noktalarına ilişkin yönetmeliğe uyulmuyor. Mesela satış noktaları çocukların göz hizasında olamaz. İstanbul'daki satış noktalarının yüzde 99'u çocuk hizasında... Görülmemesi lazım dışarıdan ancak yüzde 99'u görülüyor! Dahası elektronik sigara Türkiye'de ruhsatlandırılmadı ama satılıyor kaçak olarak. Sektör şimdi kenevire yöneliyor. Sigara ötesi kenevir… Sigara firmaları kenevir firması satın aldı. Solunum ürünleri üreten firmayı da satın aldılar. Solunum ilacı gibi çekilecek gelecekte kenevir."

'Influencer'ları kullanıyorlar!

Dağlı; gençleri hedef alan, yasağa rağmen internette satılan elektronik sigaraların ve diğer yeni ürünlerin tehlikesine de dikkat çekerek, "Bu tür ürünlerin reklam yasağı 'influencer'larla deliniyor. İnternet üzerinden mentol topu pazarlayan 37 firma saptanmıştır" dedi.

Türkiye'de sigara fiyatı kullanımı teşvik ediyor!

Ekonomist Prof. Dr. Hurşit Güneş ise tütün ürünlerinin fiyatlarının yüksek olduğu ülkelerde kullanımın da aynı oranda düştüğünün gözlemlendiğini aktardı. Vietnam örneğini veren Güneş, "Fiyat yüzde 50 artınca sigaraya başlama yüzde 60 azalıyor. ABD'deki araştırmasa sigaraya zam siyahilerde, 18-24 yaş arasında ve yıllık geliri 25 bin dolar altında olanlarda etkili oluyor" diye konuştu. Güneş, Türkiye'nin sigaranın en ucuz olduğu ülkelerden biri olduğuna işaret ederek, "Türkiye'de bir paket sigara 1.79 dolar... Türkiye'den gelir düzeyi düşük olan Kenya'da ise 2.29 dolar. Avustralya'da ise 26.6 dolar. Türkiye, fiyatta dünyada 101. sırada" dedi. Sağlığa Evet Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Tanzer Gezer de halk sağlığı için tütün endüstrisine yatırım teşviki uygulamasının kaldırılması gerektiğini belirterek, tüm tütün ürünlerinin sigara ile aynı düzeyde vergilendirilmesini önererek, şunları söyledi: "Tütün üreticileri başka üretimlere teşvik edilmelidir. Tütün vergilendirmesi periyodik olarak ve enflasyondan az olmayacak şekilde uygulanmalı, endüstri lehine esnetilmemelidir. Tütün ürünleri enflasyon sepetinden çıkartılmalıdır" dedi. HABER MERKEZİ