Paylaş:

Xəttatlıq ərəb hərflərindən istifadə edərək yazıları estetik cəhətdən gözəlləşdirmək üçün tətbiq edilən yazı sənətidir.

Bu sənət xüsusilə Osmanlı İmperiyası dövründə böyük populyarlıq qazanmış və bir çox xəttat yetişdirmişdir.

Xəttatlıq 6-10-cu əsrlər arasında inkişaf etmiş və bu dövrdə yazının vizual gözəlliyinə böyük əhəmiyyət verilmişdir.

Xəttatlıq materialları:

Yaxşı kəsən bir qayçı.

Keyfiyyətli yazı dəsti.

Mürəkkəb qabı: Mürəkkəbin qoyulduğu kiçik qab.

Ölçü kağızı: Yazı üçün xüsusi hazırlanmış və ölçü ilə örtülmüş kağız.

Qələm itiləyici: Qamış qələmləri itiləmək üçün istifadə olunur.

Mürəkkəb.

Qələmdən: Qamış qələmləri saxlamaq üçün istifadə edilən qutu.

Möhür: Kağıza parıltı vermək üçün istifadə olunan alət.

Lika: Hərflərin nisbətini tənzimləmək üçün istifadə olunan hökmdar kimi alət.

Xəttatlıq usta-şagird münasibəti ilə öyrənilən və ötürülən bir sənətdir. Xəttatlar bu sənəti icra edərkən müxtəlif yazı üslublarından və üsullarından istifadə edirlər. Xəttatlıq əsərlərində çox vaxt dini motivlər, misralar və yazılar var və bu əsərlər estetik və mənəvi dəyərlərinə görə kolleksiyaçılar tərəfindən axtarılıb.

Bu gün sənətin bu sahəsinə maraq göstərən gənc rəssamlar ustad-şagird münasibəti ilə bilik və bacarıqlarını təkmilləşdirirlər. İstanbulda müxtəlif emalatxanalarda verilən kurslar vasitəsilə yeni nəsil xəttat yetişdirilir. Bu sənətin incəliklərini öyrənən gənclər ənənəvi texnikaları müasir perspektivlə birləşdirərək xəttatlıq sənətini gələcəyə daşıyırlar.

Xəttatlığın estetik və mənəvi dəyəri təkcə Türkiyədə deyil, bütün dünyada kolleksiyaçıların axtardığı əsərlərə çevrilmişdir. Xüsusilə orijinal xəttatlıq rəsmləri qiymətli əsərlər kateqoriyasındadır və yüksək qiymətə alıcı tapır.

Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin dəstəyi ilə müxtəlif layihələr vasitəsilə xəttatlıq beynəlxalq səviyyədə də təbliğ olunur. Nazirlik bu sənət növünün YUNESKO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs siyahısına daxil edilməsi istiqamətində səylərini davam etdirir.

Xəttatlıq bu gün də diqqəti cəlb etməkdə davam edir və gənc rəssamlar tərəfindən müasir perspektivdən yenidən şərh olunur. Türkiyədə və dünyada incəsənətin bu növünə maraq mədəni irsimizin qorunub saxlanılması və gələcək nəsillərə ötürülməsi baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.