Paylaş:

Ahi Ordeni Anadoluda yaranmış və esnaf və sənətkarların peşə və əxlaqi tərbiyəsini təmin edən peşəkar bir təşkilatdır.

Ahilik Anadoluda 13-cü əsrdə Hacı Bektaş-ı Vəlinin məsləhəti ilə Ahi Evran tərəfindən qurulan bir esnaf həmrəyliyi təşkilatıdır.

Əslən Xorasandan gələn Əhilik, Səlcuqlu və Osmanlı dövründə Anadoluda yaşayan Ələvi-Bektaşi Müsəlman Türkmən xalqının sənət, ticarət və iqtisadiyyat kimi müxtəlif peşə sahələrində yetişdirilməsinə şərait yaratmışdır.

Əsas peşəsi “Dabbak”dır. Əhilik gözəl əxlaqın, doğruluğun, qardaşlığın, yardımsevərliyin və bütün gözəl fəzilətlərin cəmləşdiyi sosial-iqtisadi nizamdır.

Onun yaranması və əhəmiyyəti Ahilik Anadolunun sosial və iqtisadi inkişafında mühüm rol oynamışdır.

Köçəri türkmənləri oturaq həyata keçirməklə İslam harmoniyasını asanlaşdırmış, türk şəhərçiliyini sürətləndirmişdir. Əxilik Anadolunun daha qısa müddətdə türkləşməsini və islamlaşmasını təmin etdi. Təşkilatın ən mühüm elementi həmrəylik və qardaşlıqdır.

Ahilik türk mədəniyyətinin mühüm tərkib hissəsinə çevrilmiş, tacir və sənətkarların yetişdirilməsinə töhfə vermişdir.

Əxilik Anadoluda kəndlərə yayılaraq türkləşməni və islamlaşmanı sürətləndirdi.

Köçəri türkmənləri oturaq həyata keçirməklə islam harmoniyasını asanlaşdırmış, türk urbanizmini inkişaf etdirmişdir.

Ahilik və Futuvva Təşkilatı

Ahilik əxlaqi dəyərlərə bağlılığa, peşə intizamına və xüsusi qardaşlıq bağlarına əsaslanan bir quruluşdur.

Fütüvvet təşkilatı IX əsrdə yaradılmışdır. İslam dünyasında 19-cu əsrdə ortaya çıxan və Aralıq dənizi ətrafında yayılan təşkilati şəbəkədir.

Ahilər türk bəyliklərinin ictimai quruluşunu idarə etməyə kömək etmiş və Osmanlı İmperiyasının genişlənməsinə töhfə vermişlər.

İbn Batutanın Gözündən Əxilik

İbn Battuta Anadolu və Krıma səfəri zamanı Əhilik haqqında ətraflı məlumat vermişdir.

Ahilik türklərin öz iqtisadi, siyasi, sosial və mədəni xüsusiyyətlərini qoruyub inkişaf etdirdiyini göstərən nadir müşahidələrlə doludur.

Bu gün Ahi Sifarişi

Ahilik bu gün də ilham mənbəyi olmaqda davam edir. Biznesmen və Sənətkarlar Birliyi Ahi təşkilatının mövcud şəraitə uyğunlaşdırılmasını və yenidən fəaliyyət göstərməsini tövsiyə edir.

Əhilik dəyərli insanlar, fəzilətli cəmiyyət və güclü iqtisadiyyat üçün mühüm mirasdır.