Paylaş:

Həsən-i Bəsri İmam Həsənə (ə) belə bir məktub yazdı:

“Əmma bəd (Allahı həmd edərək, Peyğəmbərə salavat və salam göndərdikdən sonra): Siz Bəni Haşim qəbiləsi dərin sularda üzən gəmisiniz, siz nur saçan açıq-aydın dəlillərsiniz və möminlərin xilas olduğu Nuhun (ə) gəmisi kimisiniz.

Ey Allah Rəsulunun oğlu, mən bu məktubu sənə tale məsələsində ixtilaf etdiyimiz və qabiliyyət məsələsində çaş-baş qaldığımız zaman yazdım.

Bu məsələdə öz fikrinizi və atalarınızın (əleyhimussalam) fikrini bildirin. Çünki sənin elmin Allahın elmindəndir. Siz insanlara gözətçisiniz, Allah da sizə nəzarət edir. Siz bir-birinizdən fərqli olan bir nəsilsiniz; Allah hər şeyi eşidən və biləndir”.

İmam Həsənin cavabı

Bismillahirrahmanirrahim

Məktubunuz mənə çatdı, əgər siz və sizdən əvvəlkilər bu məsələdə çaşqınlıq yaratmasaydınız, məktubunuzda qeyd etdiyiniz kimi, sualınıza cavab verməzdim.

Əmma baad (Allaha həmd-səna, Peyğəmbərə salavat və salam göndərdikdən sonra): Allahın qədərin yaxşı və pisini bildiyinə inanmayan kafir olmuşdur.

Günahları Allaha nisbət verən (güclü olduğuna inanan) da günahkardır. Allaha itaət edən kimsə Ona itaət etməyə məcbur edilmədiyi kimi, Ona üsyan edən də Ona qalib gələ bilməz. (Nə bəndə itaət etməyə borcludur, nə də Allah itaətsizliyin qarşısını almağa qadir deyildir.)

O da Öz qullarını özbaşına tərk etmədi. Allah onlara verdiyi hər şeyin sahibi olduğu kimi, onlara hər cür gücü də verməyə qadirdir. (Deməli, bəndələr məcbur edilmədən bir işi görməyə qadirdirlər. Lakin onların qüdrəti Allahdandır, özlərinə məxsus heç bir şey yoxdur.)

Allah onlara əmr etdi və qadağan etdi, çünki onların seçimləri var. Əgər itaət etmək istəsələr, onlara heç nə mane ola bilməz.

Əgər günaha meyl etsələr, istəsə şükür edərək onları günah işlərindən çəkindirər. Heç bir maneə olmasa belə, onları günaha məcbur edən və ya məcbur edən O deyildir.

Çünki Allah onlara bəsirət və elm (xeyir və şəri dərk etmək qabiliyyəti) vermiş, onları xəbərdar etmiş, (yaxşı işlər görməyi) əmr etmiş və (pislikdən) çəkindirmişdir.

Beləliklə, insanları şükür etdi. Onları nə əmrlərinə tabe olaraq yaradaraq mələklər kimi yaratmış, nə də qadağalarına qarşı çıxmağa məcbur etmişdir.

Aydın dəlil və dəlil Allaha məxsusdur. O, istəsə, hamınızı doğru yola yönəldə bilər. Salam olsun hidayət yolu ilə gedənlərə”.

Bil ki, Allah səni boş yerə yaratmayıb. O, səni tək qoymayacaq. O, sizin vaxtlarınızı yazıb, ruzinizi aranızda bölüşdürüb ki, hər bir ziyalı öz məqamını tanısın və bilsin ki, ancaq qismət ona çatır, ondan heç bir qadağa ona çatmaz.

O, sizə dünyada dolanışığını təmin etməklə Ona ibadət etmək imkanı verdi; sizi minnətdar olmağa təşviq etdi; Onu zikr etməyi sizə vacib etmişdir və sizə təqvalı olmağı tövsiyə etmişdir. O, təqvanı razılığının son dərəcəsi etdi. Təqva hər tövbənin qapısı, hər hikmətin başlanğıcı və hər işin şərəfidir. Təqva ilə nicat tapanlar ancaq təqva ilə nicat tapdılar.

Uca Allah buyurur: “Şübhəsiz ki, müttəqilər üçün nicat vardır”.

Həmçinin buyurur: “Allah təqvalıları nicat vəsiləsi olan şeylərlə xilas edər, onlara heç bir pislik üz verməz və onlar qəm-qüssə görməzlər”.

Ey Allahın qulları! Allahdan qorxun və bilin ki, kim Allahdan qorxsa (və təqvalı olsa), Allah ona fitnələrdən çıxış yolu göstərər, onu doğru yola yönəldər, kamala çatmasına kömək edər, dəlilini qüvvətli edər, üzünü nurlu edər, Allahın nemət bəxş etdiyi kəslərlə, peyğəmbərlərlə, doğru danışanlarla, şəhidlərlə və əməlisalehlərlə birlikdə onun arzularını yerinə yetirər. Nə yaxşı dostdurlar!”