Paylaş:

Koronar arteriya xəstəliyi (CAD) tez-tez səssiz bir xəstəlikdir və erkən mərhələlərdə simptomlar göstərməyə bilər. Lakin xəstəlik irəlilədikcə sinə ağrısı (stenokardiya), təngnəfəslik, yorğunluq, başgicəllənmə və ürək döyüntüsü kimi əlamətlər yarana bilər. Bu simptomlar xüsusilə məşq və ya stress zamanı baş verə bilər.

CAD-nin əsas səbəblərinə aşağıdakılar daxildir:

Yüksək xolesterin: Qanınızdakı yüksək miqdarda xolesterin damar divarlarınızda lövhə yığılmasına səbəb ola bilər.
Yüksək qan təzyiqi: Yüksək qan təzyiqi damar divarlarına zərər verə bilər və lövhə yığılmasını sürətləndirə bilər.
Siqaret çəkmək: Siqaret çəkmək damar divarlarını qıcıqlandırır və lövhə yığılmasını artırır.
Diabet: Diabet xolesterol səviyyəsini yüksəldə və damarları sərtləşdirə bilər.
Ailə tarixi: Ailədə KAH olan insanlarda xəstəliyin inkişaf riski daha yüksəkdir.
Yaş: KAH riski yaşla artır.
Piylənmə: Piylənmə yüksək xolesterol və yüksək təzyiq riskini artırır.
Fiziki fəaliyyətin olmaması: Daimi məşq CAD riskini azaltmağa kömək edə bilər.

CAD diaqnozu üçün həkiminiz fiziki müayinə, EKQ (elektrokardioqram), exokardioqramma, stress testi və koronar angioqrafiya kimi testlərdən istifadə edə bilər.

KAH-ın müalicəsi xəstəliyin şiddətindən və simptomların şiddətindən asılı olaraq dəyişir. Müalicə seçimlərinə aşağıdakılar daxildir:

Həyat tərzi dəyişiklikləri: Sağlam pəhriz, müntəzəm məşq və siqaretdən imtina CAD riskini azaltmağa kömək edə bilər.
Dərmanlar: Dərmanlar xolesterol səviyyəsini azaltmaq, qan təzyiqini idarə etmək və qan laxtalarının qarşısını almaq üçün istifadə edilə bilər.
Angioplastika: Bu prosedur daralmış arteriyanı açmaq üçün balon kateterdən istifadə edir.
Bypass əməliyyatı: Bu prosedur daralmış arteriyanın ətrafına yeni qan damarı yerləşdirərək qan axını bərpa edir.

KAH erkən diaqnoz və müalicə ilə idarə oluna bilən ciddi bir xəstəlikdir. Sağlam həyat tərzinin mənimsənilməsi, müntəzəm sağlamlıq müayinələrinin aparılması və KAH risk faktorlarının nəzarət altında saxlanılması xəstəliyin qarşısının alınmasında mühüm rol oynayır.