Paylaş:

Cəmre düşməsi türk xalq təqvimində yazın gəlişini simvolizə edən təbii hadisədir. Türk mədəniyyətində “cəmrə” sözü “atəş” mənasını verir və cəmrənin düşməsi təbiətin qışın soyuğundan qaçaraq isinməyə başladığına işarədir. Camaatın fikrincə, cəmrə üç mərhələdə düşür: birinci cəmrə havada, ikinci cemre suya, üçüncü cəmrə isə yerə düşür.

Cemresin süqutu:

İlk cəmrə fevralın 19-da havaya düşür. Bu o deməkdir ki, havada temperatur yüksəlməyə başlayır və qışın soyuğu yavaş-yavaş yerini daha mülayim hava şəraitinə verəcək. Daha sonra təxminən 20-21 mart tarixlərində gölməçələrin, göllərin, dənizlərin və digər su mənbələrinin isinməyə başladığını simvolizə edən cəmrə suya düşür. Nəhayət, 21-22 martda yerə düşən cemrə təbiətin oyanmağa başladığını, torpağın temperaturunun yüksəldiyini və bitkilərin yenidən böyüməyə başlaması üçün zəmin hazırladığını göstərir.

Cəmre payızının mənası və əhəmiyyəti:

Cəmrə ağaclarının aşması kəndlərdən qəsəbələrə, hətta şəhərlərdən kiçik qəsəbələrə qədər bir çox insanlar üçün yazın gəlişindən xəbər verirdi. Camaat arasında cəmrə ağaclarının aşması “qar-qış bitdi, yay gəlir” mənasına gəlir. Bu proses xüsusilə fermerlər üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir, çünki təbiətdəki bu dəyişikliklər kənd təsərrüfatı fəaliyyətlərinin başlanmasından xəbər verir.

Hər bir cəmrə öz ərazisində istiləşməyə və sağalmağa işarə edir. Hava cəmrəsi soyuq havanın geriləməsi və yaz küləklərinin üstünlük təşkil etməyə başlaması deməkdir; su cemre, suvarma və su ehtiyatlarından istifadə artmağa başlamışdır; Toprak cemre torpaqda əkinçilik üçün əlverişli bir mühitin formalaşdığını göstərir.

Cəmre ilə Təbiət arasındakı əlaqə:

Cəmrə ağacları təkcə əkinçiliyi və təbiət hadisələrini simvolizə etmir, həm də xalq arasında yazın sevincindən, təbiətin oyanışından xəbər verir. Bahar insanların ruhuna xeyirdir, insanlarda yeni enerji və həvəs yaradır. Cəmrenin yıxılması bir dövrün sonu və yeni bir dövrün başlanğıcı deməkdir. Bu təbiət hadisəsi qonşular arasında, xüsusən də kəndlərdə keçirilən şənliklərlə daha çox məna kəsb edir. Cəmre yıxılarkən müxtəlif adət-ənənələr və mərasimlər həyata keçirilir; Bu da xalq mədəniyyətində cəmrələrin dərin mənasını gücləndirir.

Sonda cemrənin düşməsi qışın soyuq və sərt günlərinin arxada qaldığına və təbiətin yenidən canlanmağa başladığına işarədir. Bu təbii hadisəni başa düşmək bizə mövsümi dövrün nə qədər mənalı və balanslı olduğunu xatırladır. Təbiətin vaxtı həyatın hər sahəsinə təsir etdiyi kimi insanlara da təsir edir; eynilə cəmrələrin düşməsi kimi. Bu hadisə təkcə fəsillərin keçməsi deyil, həm də təbiətin həmişə yenilənmək və təravətləndirmək qabiliyyətinə malik olduğunu xatırladır.