Dikey iniş ve kalkış yapabilen savaş uçakları, VTOL (Vertical Take-Off and Landing) teknolojisiyle donatılmıştır. Bu uçaklar özellikle pistin olmadığı veya sınırlı olduğu durumlarda kullanılabilir
28-11-2024Lockheed Martin F-35B beşinci nesil çok rollü savaş uçağıdır. Dikey iniş ve kısa kalkış (STOVL) yeteneğine sahiptir. Gelişmiş sensör entegrasyonu ve düşük radar görünürlüğüyle dikkat çeker.
Hawker Siddeley Harrier ilk başarılı VTOL savaş uçağı olarak 1960'larda İngiltere tarafından geliştirilmiştir.
Yakovlev Yak-141, şimdiki uçaklara ilham verdi
AV-8B Harrier II, ABD ve diğer NATO ülkeleri tarafından kullanılmıştır. Özellikle deniz kuvvetleri için uygunluğu nedeniyle popülerdir.
Yakovlev Yak-38, Sovyetler Birliği tarafından geliştirilen ilk VTOL savaş uçağıdır. Taşıyıcı gemilerden kalkış yapabilmek için tasarlanmıştır.
Yakovlev Yak-141, gelişmiş bir Sovyet VTOL konseptiydi. Teknolojik zorluklar ve bütçe kısıtlamaları nedeniyle tam üretime geçmedi. Teknolojisi daha sonra diğer VTOL uçaklarına ilham verdi.
Bell Boeing V-22 Osprey, hem helikopter hem de sabit kanatlı uçak işlevi görebilen tiltrotor teknolojisiyle donatılmıştır. Çoğunlukla nakliye ve özel görevler için kullanılsa da silahlı varyantları mevcuttur.
Kriz bölgelerine hızlı konuşlanabiliyorlar
Bu uçaklar pist gereksinimi olmaksızın görev yapabilir ve uçak gemilerinde iniş-kalkış manevra kabiliyetlerine sahiptirler. Ayrıca kriz bölgelerine hızlı konuşlanabilirler. Hem geliştirme hem de bakım maliyetleri yüksektir. Mekanik ve teknik zorluklar, bakım zorluklarını artırır. Dikey kalkış sırasında yüksek miktarda yakıt harcar.
Bu uçaklar, teknolojik yeniliklerin askeri operasyonlardaki etkisini gösteren önemli örneklerdir ve belirli koşullarda üstün performans sağlarlar.