Mikroplastikler sağlığı tehdit ediyor

Plastik, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Ancak plastik ürünlerin çevreye bıraktığı küçük parçacıklar, yani mikroplastikler, insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratıyor. Yeni bir araştırma, mikroplastiklerin insan vücuduna girdiğinde, bağırsak, kolon ve üreme sistemlerinde sorunlara yol açabileceğini gösteriyor

<Mikroplastikler sağlığı tehdit ediyor

Araştırmacılar, mikroplastiklerin iltihaplı bağırsak hastalığı (IBH) olan kişilerde daha fazla bulunduğunu tespit ettiler. IBH, bağırsak duvarının iltihaplanması ve hasar görmesi sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. IBH'nin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik, bağışıklık sistemi, çevresel faktörler ve bağırsak mikrobiyotası gibi etkenler rol oynayabilir. Araştırmacılar, mikroplastiklerin bağırsak mikrobiyotasını bozarak, iltihaplanmayı tetikleyebileceğini veya artırabileceğini düşünüyorlar.

Kolon kanserine neden oluyorlar

Mikroplastiklerin bağırsak sağlığı üzerindeki etkisi sadece IBH ile sınırlı değil. Araştırmacılar, mikroplastiklerin kolon kanseri riskini de artırabileceğini belirtiyorlar. Kolon kanseri, bağırsak kanserlerinin en yaygın türüdür ve dünyada en çok ölüme neden olan kanserler arasındadır. Araştırmacılar, mikroplastiklerin kolon dokusunda DNA hasarı, hücre ölümü ve oksidatif stres gibi mekanizmalarla kanser gelişimine katkıda bulunabileceğini söylüyorlar. Ayrıca, mikroplastiklerin giderek daha genç yaştaki kişilerde kolon kanseri görülmesine neden olabileceğini de ekliyorlar.

Spermin kalitesini etkiliyor

Mikroplastiklerin insan sağlığına olan diğer bir olası etkisi de üreme sistemidir. Araştırmacılar, mikroplastiklerin erkeklerde sperm sayısını ve kalitesini azaltabileceğini, kadınlarda ise yumurtalık fonksiyonunu ve hormon dengesini bozabileceğini ifade ediyorlar. Mikroplastiklerin bu etkileri, plastik ürünlerde bulunan bazı kimyasalların endokrin sistemi üzerindeki etkileriyle ilişkilendiriliyor. Endokrin sistemi, vücudun hormonlarla kontrol ettiği birçok işlevden sorumludur. Bu işlevler arasında büyüme, gelişme, metabolizma, üreme ve stres tepkisi gibi hayati öneme sahip olanlar vardır.

Vücuda nasıl giriyor?

Peki, mikroplastikler insan vücuduna nasıl giriyor? Araştırmacılar, mikroplastiklerin en yaygın kaynaklarının plastik şişeler, poşetler, ambalajlar, kozmetik ürünler, sentetik kıyafetler ve lastikler olduğunu belirtiyorlar. Bu ürünlerin kullanımı, atılması veya aşınması sonucu ortaya çıkan mikroplastikler, suya, toprağa ve havaya karışıyor. İnsanlar, bu mikroplastikleri içme suyu, deniz ürünleri, tuz, bal, şeker, çay, bira, balık yağı, balık unu, balık sosu, balık jelatini, balık kıkırdak ve balık kılçığı gibi gıdalarla veya soluduğu havayla alabiliyor. Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz tam olarak anlaşılmamış olsa da, araştırmacılar, plastik kirliliği ve mikroplastiklerin yaygınlaşmasının ciddi bir endişe kaynağı olduğunu vurguluyorlar. Bu konuda farkındalık yaratmak ve plastik kullanımını azaltmak için bireysel ve toplumsal düzeyde önlemler alınması gerektiğini söylüyorlar.