O, her şeyin başlangıcıdır

İmam Ali (a.s.) buyurdu ki: “Hiçbir şey Allah’a benzemez, duyularla algılanmaz, insanlarla mukayese edilmez. Her şeyin üstündedir. Bu niteliklere sahip olan Allah’ı tenzih ederim. O’ndan başkası da bu niteliklere sahip değildir. O, her şeyin başlangıcıdır’

<O, her şeyin başlangıcıdır

Muhammed b. İsa, şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Ca'fer (Muhammed Bâkır aleyhisselâm)'a, "Allah 'şeydir' demek caiz olur mu?" diye soruldu.

Buyurdu ki: "Evet O olumsuzlama ve benzetme sınırlarının dışında bir şeydir."

Fadl b. es-Seken, Ebu Abdullah (Ca'fer Sâdık aleyhisselâm)'dan şöyle rivayet eder:

Emir'ül-Mü'minin (Ali b. Ebu Tâlib aleyhisselâm) buyurdu ki: "Allah'ı Allah ile, Resulü risalet ile, ulu'l-emr/yöneticiyi marufu emretmesi, âdil olması ve iyilikte bulunması ile tanıyın, bilin."

Bu konuda şöyle bir açıklama yapılmıştır:

"Allah'ı Allah ile tanıyın sözünün anlamı şudur: Allah şahısları, nurları, cevherleri, ayanları yarattı. Ayan dediğimiz; bedenler, cevherler de ruhlardır. Yüce Allah ne cisme, ne de ruha benzer. Hiç kimsenin, algılayan ve kavrayan ruhun yaratılmasın da emir verme ve nedensellik oluşturma gibi bir yetkisi ve niteliği yoktur. Allah, ruhları ve cisimleri tek başına yaratmıştır.

Allah'tan iki benzeme olumsuzlandığı zaman yani bedenlere ve ruhlara benzemediği vurgulandığı zaman Allah, Allah ile bilinmiş, tanınmış olur. Ruha, bedene veya nura benzetildiği zaman ise Allah, Allah ile bilinmemiş olur."

Ali b. Ukbe b. Kays b. Sim'an b. Ebu Rubeyha -Resûlullah'ın azatlı kölesi- şöyle rivayet etmiştir:

Emirü'l-Mü'minin (Ali aleyhisselâm)'a soruldu: "Rabbini ne ile tanıdın?"

Buyurdu ki: "Kendini bana tanıttığı ile."

Denildi ki: "Kendini sana nasıl tanıttı?"

Dedi ki: "Hiçbir şey O'na benzemez, duyularla algılanmaz, insanlarla mukayese edilmez. Uzaklığında yakın, yakınlığında uzaktır. Her şeyin üstündedir. Bir şey O'nun üstündedir denemez. Her şeyin önündedir ama O'nun önü vardır denemez. Varlıkların içindedir ama bir şeyin bir şeye girmesi gibi değil. Varlıkların dışındadır ama bir şeyin bir şeyden çıkması gibi değil. Bu niteliklere sahip olan Allah'ı tenzih ederim. O'ndan başkası da bu niteliklere sahip değildir. O, her şeyin başlangıcıdır."

Mansur b. Hazım şöyle rivayet eder:

Ebu Abdullah (Ca'fer Sâdık aleyhisselâm)'a dedim ki: "Bir toplulukla tartıştım ve onlara dedim ki: Allah, kulları aracılığıyla tanınmaktan yücedir, üstündür, uludur. Bilâkis kullar, Allah aracılığıyla tanınırlar, bilinirler."

Buyurdu ki: "Allah sana rahmet etsin."

Feth b. Yezid, Ebu'l-Hasan (Ali b. Musa aleyhisselâm)'dan şöyle rivayet eder: "İmam'a marifetin en aşağı derecesini sordum."

Buyurdu ki: "Allah'tan başka ilâh olmadığına, benzerinin ve denginin bulunmadığına, O'nun kadîm/öncesiz, sabit ve var olduğuna, yitik olmadığına, O'na benzeyen hiçbir şeyin bulunmadığına inanmaktır."

Tahir b. Hatim şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Ca'fer (Muhammed Bâkır aleyhisselâm)'a, "Yaratıcıyı bilme hususunda daha aşağısı caiz olmayan bilgi derecesi hangisidir?" diye soruldu.

Buyurdu ki: "O'nun gibi bir şey yoktur. Hiçbir şeye benzemez. Daima bilendir, işitendir, görendir."