Paylaş:

Resul-i Ekrem’in 23 yıllık tebliğ hayatına baktığımızda; kendini herşeyiyle İslam davasına adadığını görürüz. Yer, zaman ve şartlar ne olursa olsun, Resulûllah (s.a.v.) daima, Allah’ın hükmünü insan­lar arasında geçerli kılmak için uğraşmıştır. Kureyşli müşriklerin, mü’minleri boykot ettikleri dönemde; o yokluk, kıtlık ve sefalet içinde Ukaz ve Mecenne panayırlarına gidiyor, değişik kabilelere mensup insanları İslam’a davet ediyordu. İslam’ı böylesine kendi­ne dava edinmişti.

 İslam’a davet, amelî olmalıdır. Sözler de önemli olmakla bir­likte, amel sözlerin üzerindedir. Resulûllah (s.a.v.), İslam’ı önce kendi nefsinde yaşamış, hazmetmişti. O’nun daveti, amelîydi. O, canlı Kur’an’dı. Davayı, insanlar O’nun şahsında, hayatında canlı olarak müşahade edebiliyorlardı. a Davetçi, İslam’ın arzu ve isteklerini, kendi arzu ve isteklerinin üzerinde tutmalıdır. Resul-i Ekrem (s.a.v.), daima Allah’ın hüküm­leriyle hükmetmiş, Allah’ın (c.c.) kızdığına kızmış, sevdiğini sev­miştir. Ashabına da, her zaman, kendi nefisleriyle değil, Allah’ın ayetleriyle hüküm vermelerini emretmiştir.

 Kaabiliyetli liderler yetiştirmelidir. Çünkü her dava, liderlerin omuzlarında yürür. Cenab-ı Peygamber, Mekke devrinde, davanın yapı taşları niteliğinde olan Sahabe-i Kiram’ı yetiştirmiştir.

 Liderleri, itaate ve tevhide alıştırmalıdır. Onları merkezî oto­riteye bağlılığa ikna etmek gereklidir. Peygamberimizin devrinde herkes, O’na bağlıydı. Merkezî otoritenin odak noktasını Resulûl­lah teşkil etmekteydi. Bu da bölünmeyi, ayrılmayı ve dağınıklığı önlüyordu.

 Yapılan çalışmalar gelişigüzel değil, plan ve program dahilin­de olmalıdır. Hz. Muhammed’in (s.a.v.), oradaki Müslümanları bil­gilendirmek ve İslam’ı yaymak için Medine’ye gönderdiği Mus’ab b. Ümeyr öyle programlı bir çalışma yapmıştı ki, bir yıl sonra bir­kaç mahalle dışında Medine’nin tamamı İslam’ı kabul etmişti.

 Davetçinin sabırlı ve metanetli olması şarttır. Bu noktaya çok dikkat etmek gereklidir. Hz. Muhammed’in (s.a.v.), İslam’ı tebliğ ederken karşılaştığı zorluklara ve eziyetlere rağmen, davasında se­bat etmesi gösteriyor ki; davette sabır, en önemli unsurlardan bi­ridir. Ukaz ve Mecenne panayırlarında, tek tek kabile reisleriyle görüşen Resulûllah, ya alaya alınıyor, ya açıktan hakaret görüyor, ya da kovuluyordu. Bu, O’nun İslam’a bir yurt bulma konusundaki azmini kırmadı. Bu sabrının sonunda, beklediği cevap Medine’den geldi ve İslam davasında yeni bir çığır açıldı.

 Davetçi, savunduğu davayı iyi bilmelidir. Delilleri mukni ol­malıdır. Habeş Kralı Necaşi’nin huzurunda konuşan Hz. Câfer’in, İslam’ı o derece iyi savunmasının nedeni, davayı gayet iyi ve de­rinlemesine bilmesinden kaynaklanıyordu. a Varlık ve yokluğun münakaşa edildiği topluluklarda, iman ve iti­kad konularında bir temel oluşturulduktan sonra diğer mevzulara ge­çilmelidir. Nitekim, İslam’ın ilk yıllarında Mekke’de nâzil olan ayet­lere baktığımızda, iman ve itikad konularını içerdiğini görürüz. Daha ileriki yıllarda, sosyal hayatı düzenleyen ayetler nâzil olmuştur.

 Davetçi, meselelere her an hazır olmalı; gerekli hususlarda eğitilmelidir.

 Davette her türlü vasıtadan istifade edilmelidir. Bu vasıtalar çağımızda, özellikle her türlü basın-yayın organlarıdır.

Resulûllah (s.a.v.) zamanında böyle araçlar yoktu. Herkesin duyması gereken bir şey konuşalacağı zaman Allah Resulü, Mek­ke yakınlarındaki Safa tepesine çıkar, halka oradan seslenirdi. Re­sulûllah (s.a.v.), davetini açığa vurma ayeti geldiğinde, bu usulü kullanarak Safa tepesine çıktı ve kavmini Allah yoluna davet etti.

 Davetçi, işe yakınlarından başlamalı. Resul-i Ekrem (s.a.v.), davasını tebliğ ederken işe en yakınlarından, akrabalarından başla­mıştır. Yakınlar davetçi için destek de olabilir, bir engel niteliği de taşıyabilir. Resulûllah’ı (s.a.v.) her zaman koruyan Hz. Ebu Tâlib, O’nun desteğiydi. Sâdık eşi Hz. Hatice, davasında baş yardımcısıy­dı. Bunun yanı sıra, diğer amcası Ebu Leheb, O’nun davasının en büyük düşmanlarından birisiydi.

 Cemaatler, ittifak edilen konularda mutlaka biraraya gelmeli; ihtilaf edilen konular geriye bırakılmalıdır.

 Davetçi antitezi değil, tezini anlatmalıdır.

 İktisadî organizasyonlar oluşturulup, ‘Müellefe-i Kulûb’ müs­sesesi geliştirilmelidir.

Prof.Dr. Haydar BAŞ   Rahmeten li’l-Alemin cilt 1 Kitabı sayfa :  507 /509

Yazıyı hazırlayan: Gökhan Demir