Paylaş:

MURAT ÇABAS/ TÜRK-AZ DETAY HABER

6 Şubat ve 20 Şubat'ta gerçekleşen Kahramanmaraş ve Hatay merkezli depremler Türkiye'nin birçok farklı noktasında yeni depremler oluşturdu. Deprem uzmanları özellikle Palu-Bingöl-Karlıova-Yedisu hattında büyük bir enerji birikimi yaşandığı ve bunun 7'nin üzerinde bir deprem oluşturabileceği konusunda uyarıyor. Bu arada Kahramanmaraş depremlerinin resmi verileri de güncellenmeye devam ediyor. AFAD'dan yapılan açıklamada, hayatını kaybedenlerin sayısı 44 bin 218'e yükseldi. Depremin ardından meydana gelen artçı depremlerin sayısı ise 9 bin 136 oldu. Depremlerde büyük yıkımın yaşandığı 11 ilden diğer illere 528 bin 146 vatandaş tahliye edildi. Bölgede 335 bin 382 çadırın kurulu tamamlandı ama alınan bilgilere göre hala ciddi bir çadır açığı yaşanıyor.

Birçok yerde deprem yaşandı

Türkiye, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından adeta bir deprem fırtınasının içine girdi. Türkiye'nin farklı noktalarında büyüklüğü 4 ve üzeri olan çok sayıda deprem meydana geldi. İşte bu depremlerden bazıları: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) internet sitesinde yer alan bilgiye göre, Niğde'nin Bor ilçesinde saat 13.27'de 5.3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem yerin 7 kilometre derininde gerçekleşti; çevre illerden de hissedildiği bildirildi. Saat 03.28'de merkez üssü Bingöl'ün Solhan ilçesi olan 4.4 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi. Deprem, 14 kilometre derinlikte oldu. Saat 04.12'de merkez üssü Hatay'ın Samandağ ilçesi olan 4 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi. Deprem, 16 kilometre derinlikte oldu. Dün saat 23.25'te merkez üssü Malatya'nın Pütürge ilçesi olan 4.7 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi. Deprem, 7 kilometre derinlikte oldu. Dün saat 23.10'da Akdeniz'de gerçekleşti. 4 büyüklüğündeki deprem, 21.67 kilometre derinlikte oldu. Sivas'ın Gürün ilçesinde dün saat 20.19'da 4.7 büyüklüğünde deprem kaydedildi. Deprem, yerin yaklaşık 5.3 kilometre derinliğinde gerçekleşti. Kandilli Rasathanesi'nden alınan bilgiye göre, merkez üssü Niğde'nin Bor ilçesine bağlı Obruk Mahallesi olan 4.5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Yerin 6.8 kilometre derinliğinde meydana gelen depremde ilk belirlemelere göre herhangi bir olumsuzluğun bulunmadığı öğrenildi. AFAD'ın internet sitesinde yer alan bilgiye göre, dün saat 17.01'de, merkez üssü Ereğli ilçesi olan 4.3 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi. Depremin, yerin yaklaşık 7 kilometre derinliğinde gerçekleştiği belirlendi. Konya Valiliğinin Twitter hesabından yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi: "Ereğli ilçesinde deprem meydana gelmiş olup herhangi bir olumsuz ihbar ulaşmamıştır. Saha taraması devam etmektedir. Depremi hisseden hemşerilerimize geçmiş olsun." Karapınar ilçesinde ise deprem sonrası yaklaşık 37 metre çapında, 12 metre derinliğinde obruk oluştu. AFAD tarafından yapılan açıklamada Kayseri'nin İncesu ilçesinde 3.9 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Deprem uzmanları, "Gerek ilk deprem gerekse büyük artçısı ikinci büyük deprem ve nispeten küçük artçıların dağılımına bakıldığında depremin kuzeye doğru ilerlediğini görüyoruz" diyor. Uzmanlar, yaşanan depremlerin ardından Palu-Bingöl-Karlıova-Yedisu segmentinin iyiden iyiye tehlikeli bir duruma geldiğini ifade ederek, bu bölgenin 7 ve üzerinde deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor.

Bölgede ciddi bir yüzey hareketliliği oldu

Son depremlerin ne kadar büyük bir etki oluşturduğunu, yaşanan yüzey hareketliliği de gösteriyor. İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi'nden (DEÜ) uzmanlar, depremlerin yüzey deformasyonlarının araştırılması konusunda önemli bilgilerin yer aldığı bir rapor hazırladı. Küresel Konum Belirleme Sistemi (GNSS) verilerinden elde edilen bölgeye yönelik sonuçları paylaşan DEÜ Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Yer Fiziği Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Oya Ankaya Pamukçu, depremlerin ardından bölgede ciddi yüzey hareketliliklerinin gözlemlendiğini belirtti. Pamukçu, "Kahramanmaraş, Hatay, Osmaniye, Malatya ve Elazığ'daki GNSS istasyonlarının güneybatıya doğru, Ekinözü (Kahramanmaraş), Feke (Adana), Tufanbeyli'deki (Adana) istasyonların kuzeybatıya doğru, Gaziantep ve Kilis'teki istasyonların kuzeydoğuya doğru, Adıyaman'daki istasyonun ise güneydoğuya doğru hareket ettiği gözlemlenmiştir' dedi. GNSS istasyonlarında depremin etkisiyle kalıcı deformasyon meydana geldiğini belirten Pamukçu, 'Bir başka ifadeyle, depremin etkisinin ortadan kalkmasıyla hareket eden noktalar ilk konumlarına geri dönmemiş; bölge kalıcı deformasyona uğramıştır. 6 Şubat 2023'de meydana gelen 7.7 ve 7.6'lık depremlerin, GNSS zaman serilerindeki değişimlerin gözlemlenmesiyle geniş bir bölgede etkili olduğu ortaya konmuştur' şeklinde konuştu.

'Bütün sistemin değişmesi gerek'

Kahramanmaraş depremleri dünya basının da gündeminde. Londra merkezli Arap medya kuruluşu Middle East Eye, Türkiye'yi sarsan deprem felaketi ile ilgili kapsamlı bir haber yayınladı. "Türkiye'deki inşaat furyasının yükselişi ve yıkıcı düşüşü" başlıklı yazıda, "Uzmanlar, uygunsuz binalardan, bunların denetlenmesine kadar regülasyonun uygulanması durumunda çok sayıda insanın yaşamı kurtulurdu" denildi. Haberde, deprem bölgesinde incelemelerde bulunan Japon asıllı ABD'li yapı mühendisi Miyamoto'nun açıklamalarına yer verildi. Miyamoto, "100 müteahhidin gözaltına alınması üzücü, felaketlerden sonra hep bu tür şeyler olur. Birilerine suç atmak gerek. Bunun kolay olduğunu düşünüyorsunuz ama öyle değil. Bütün sistemin değişmesi gerek" ifadesini kullandı.

İstanbul depreminde sahil bölgelerine dikkat!

Beklenen büyük İstanbul depremiyle alakalı bilim insanları çarpıcı değerlendirmeler yapmaya devam ediyor. Deprem uzmanı ve jeolog Prof. Dr. Naci Görür, bir TV kanalında yaptığı konuşmada, olası büyük İstanbul depreminde sahil kesiminde bulunan ilçelerin depremi 9 şiddetinde hissedeceklerini söyledi. Görür, "Deprem değerlendirmesini yaptığımız zaman genellikle sahilden 10 km içe kadar olan kısımların hassas bölge olduklarını düşünüyoruz" dedi. Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Profesör Doktor Doğan Kalafat, 6 Şubat'ta yaşanan depremlerin İstanbul'da gerçekleşmesi beklenen depremi tetiklemediğini söyledi. İstanbul'daki riskte bir artış olmadığını söyleyen Kalafat, "Risk artmadı çünkü burada tamamen farklı sistemlerden bahsediyoruz" dedi. Kalafat, 2030'a kadar İstanbul'u da barındıran bölgede 7 ve üzerindeki bir deprem yaşanma ihtimalinin yüzde 65 olduğunu söyledi. Riskin gelecek 50 yılda yüzde 75'e gelecek 90 yılda ise yüzde 95'e çıkacağı da belirtildi. Kalafat, düşük kalite çimento ve binaların yumuşak zemine yapılmasının da olumsuz nitelikler olduğunu söyledi. Kalafat, "Büyük depremi beklerken bu zamanı iyi kullanmalıyız. Sağlam zemine depreme dayanıklı binalar yapmalıyız, bu alınacak en önemli önlem" ifadesini kullandı.