Paylaş:

Alimlər beyin xərçənginin diaqnostikası üçün hazırkı cərrahi biopsiya prosedurlarından daha az invaziv və daha sürətli olan yeni üsul hazırlayıblar. Maye biopsiyası adlanan bu yenilikçi üsul yalnız 100 mikrolitr (təxminən 2 damcı) qan nümunəsi ilə tətbiq oluna bilər. Metod beyin şişinin ən çox yayılmış və ölümcül növü olan qlioblastoma ilə əlaqəli biomarkerləri cəmi bir saat ərzində aşkarlaya bilir.
Bu yeni test glioblastoma üçün mövcud olan hər hansı digər testdən daha yüksək dəqiqlik dərəcəsinə malikdir. Prototipi hazırlayan tədqiqatçılar bildirirlər ki, bu metod demək olar ki, açar təslim funksiyaya malikdir. Bu mühüm inkişaf ABŞ-ın Notr-Dam Universitetinin alimlərinin rəhbərlik etdiyi ABŞ və Avstraliya tədqiqatçılar qrupu tərəfindən həyata keçirilib.
Test epidermal böyümə faktoru reseptorları (EGFR) adlanan mutasiyaya uğramış biomarkerlərin aşkarlanmasına əsaslanır ki, bunlar glioblastoma kimi müəyyən xərçəng növlərində yüksək miqdarda olur. Bu biomarkerlər hüceyrə zülalları, lipidlər və genetik materialdan ibarət kiçik paketlər olan hüceyrədənkənar veziküllərdə olur.

Tədqiqatçılar xərçəngli şiş hüceyrələrindən ayrılan molekulları aşkar etmək üçün həddindən artıq həssas bioçipdən istifadə edərək işlənməmiş qan plazmasının nümunəsini təhlil ediblər. Bu bioçipin qiyməti 2 dollardan aşağıdır və ballpoint qələmdəki top qədər kiçikdir. Əsas komponent olaraq, mutasiyaya uğramış EGFR-ləri daşıyan ekzosomlara cəlb olunan antikorları ehtiva edir.
EGFR-lər bioçipə bağlandıqda, plazma məhlulunda yüksək mənfi yükə səbəb olan gərginlik dəyişikliyi baş verir. Bu, xərçəngin mümkün mövcudluğunu göstərir. Təcrübələr 20 glioblastoma xəstəsi və 10 sağlam fərddən alınan klinik qan nümunələri üzərində aparılıb və hər test üçün bir bioçip istifadə edilib.
Nəticələr göstərdi ki, maye biopsiya xərçəng biomarkerlərinin varlığını əla dəqiqliklə aşkar etdi və çox aşağı p-dəyəri ilə yüksək təkrarlana bilirdi. Bu kəşf beyin xərçənginin diaqnozunda inqilabi addım hesab olunur və gələcək müalicə proseslərinə əhəmiyyətli töhfələr verəcəyi gözlənilir. #xərçəng #beyinxərçəngi